Nertas
Coriaria myrtifolia
Coriariaceae
Àutri noum : Redo, Rouedo, Róudou, Redou, Ebriago.
Noms en français : Corroyère, Redoul.
Descripcioun :Lou nertas o róudou es un aubret que trachis sus lou limas en ribo d'aigo. Se recounèis à si fueio óupousado, óuvalo, un pau pounchudo e de 3 à 6 cm de long. Li fru (pentakène) negre an un aspèt bèn particulié.
Usanço :D'ùni se soun engana emé li fru que dounon un pau d'èr is amouro. A passa tèms èro poussible de n'en mourri. La planto caup de couriamirtino qu'a d'efèt proche de l'estrichino, adounc forço dangerouso (tambèn pèr li bèsti). Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coriaria
Famiho : Coriariaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Ribiero
- Camin de ferre
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterranenco
Ref. sc. : Coriaria myrtifolia L., 1753
Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753